Sau thời gian sức khỏe bị suy yếu vì nhiều chứng bệnh, nhạc sĩ Quốc Dũng đã qua đời sáng ngày 24/9/2023, thọ 72 tuổi.
Ông vừa là ca sĩ, vừa là nhạc sĩ với những bài hát quen thuộc với giới trẻ Sài Gòn: Mai, Điệp Khúc Mùa Xuân, Quê Hương Và Mộng Ước, Cơn Gió Thoảng, Em Đã Thấy Mùa Xuân Chưa, Hoang Vắng…
Nhạc sĩ Quốc Dũng tên thật là Nguyễn Quốc Dũng, sinh năm 1951 tại Thái Lan. Năm 1954, gia đình ông hồi hương trở về Sài Gòn sinh sống theo lời kêu gọi của chính quyền miền Nam gửi đến kiều bào ở nước ngoài.
Là người có năng khiếu âm nhạc từ nhỏ nên khi mới 10 tuổi, Quốc Dũng được gửi vào học tại trường Quốc gia Âm nhạc ở Sài Gòn, đồng thời theo học nhạc trong Ban Tuổi Xanh của kịch sĩ Kiều Hạnh. Năm 15 tuổi ông được đã trình diễn mandolin trên truyền hình trong dàn nhạc đại hòa tấu, và đến năm 16 tuổi đã tốt nghiệp thủ khoa môn nhạc pháp Tây phương.
Nhạc sĩ Quốc Dũng sáng tác từ rất sớm, mới 11 tuổi đã soạn bản nhạc đầu tiên, nhưng đó là nhạc không lời. Đến khi tốt nghiệp trường nhạc thì ông mới hoàn thành một tác phẩm hoàn chỉnh và đặc tên là Em Đã Thấy Mùa Xuân Chưa, trở thành tác phẩm tiêu biểu nhất trong sự nghiệp của ông.
Click để nghe Dạ Hương hát Em Đã Thấy Mùa Xuân Chưa thu âm trước 1975
Từ thập niên 1960, phong trào nhạc trẻ bắt đầu phổ biến ở miền Nam, ban đầu là sự xuất hiện của các ban nhạc trẻ chủ yếu hát nhạc nước ngoài tại các club Mỹ. Sau đó, những giai điệu sôi động của nhạc ngoại bắt đầu gây được ảnh hưởng đối với giới trẻ Việt Nam, vì vậy từ cuối thập niên 1960 bắt đầu xuất hiện nhạc ngoại lời Việt để phục vụ cho nhu cầu nghe nhạc pop-rock bằng tiếng Việt của khán giả trẻ.
Sang thập niên 1970, các nhạc sĩ Nguyễn Trung Cang, Lê Hựu Hà, Tùng Giang… đã tiên phong soạn các ca khúc nhạc trẻ hoàn toàn bằng tiếng Việt, và Quốc Dũng cũng góp mặt với những ca khúc nổi tiếng: Mai, Cơn Gió Thoảng, Thoát Ly, Hoang Vắng, Điệp Khúc Mùa Xuân, Quê Hương Và Mộng Ước, Bên Nhau Ngày Vui…
Không chỉ thành công trong lĩnh vực sáng tác, Quốc Dũng còn là một ca sĩ, một thời cùng với Thanh Mai tạo thành một đôi song ca nổi tiếng nhất của nhạc trẻ Sài Gòn nhờ sự kết hợp của nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 (thầy của ca sĩ Thanh Mai).
Ngoài ra, nhạc sĩ Quốc Dũng có ca khúc tên là Mai rất nổi tiếng:
Mai! Anh đã quen em một ngày
Anh đã yêu em một ngày
Một tình yêu quá không may…
Ngoài vai trò ca sĩ, nhạc sĩ, Quốc Dũng còn là diễn viên, từng đóng vai nam chính trong bộ phim Trường Tôi của đạo diễn Lê Dân thực hiện năm 1973.
Với khả năng sáng tác, biểu diễn và sử dụng mandolin, guitar, piano, trống, bass, keyboard, organ thuần thục, Quốc Dũng được đánh giá là một trong những gương mặt tiêu biểu của nhạc trẻ trước năm 1975. Thập niên 1980-1990, nhạc sĩ Quốc Dũng còn là một trong những nhạc sĩ hòa âm nổi tiếng nhất ở trong nước, đã thực hiện hàng trăm băng dĩa nhạc.
Năm 1974, lần đầu tiên, cũng là lần duy nhất Quốc Dũng trở thành nam chính của một phim điện ảnh nổi tiếng Sài Gòn, đó là phim Trường Tôi của đạo diễn Lê Dân. Đây là phim đen trắng 35mm, màn ảnh rộng, do Tân Dân sản xuất và đạt được 2 giải quan trọng nhất của Giải thưởng văn học Nghệ thuật Sài Gòn năm 1974, đó là Phim hay nhất, đạo diễn xuất sắc, và phim có ý nghĩa giáo dục xã hội.
Click để xem phim Trường Tôi năm 1974
Sau năm 1975, Quốc Dũng ở lại Việt Nam và bắt đầu sáng tác nhiều bài nhạc vàng nổi tiếng là Chuyện Hợp Tan, Ngại Ngùng, Chuyện Ba Người, Mắt Huế Xưa… và Lối Thu Xưa.
Vào cuối thập niên 1980, nhạc sĩ Quốc Dũng phổ nhạc cho thơ của thi sĩ Xuân Kỳ thành những bài hát nổi tiếng: Ngại Ngùng, Chuyện Ba Người, Kẻ Đau Tình, đồng thời kết hợp với Nguyễn Đức Cường trong các ca khúc được yêu thích là Đường Xưa, Chuyện Hợp Tan, Hạt Mưa Và Nỗi Nhớ…
Cũng trong thời gian này, nhạc sĩ Quốc Dũng chơi nhạc trong ban nhạc của đài, phụ trách hòa âm phối khí cho các chương trình ca nhạc phát trên đài truyền hình. Tại đây ông đã gặp ca sĩ Bảo Yến, là ca sĩ, kiêm thư ký cho đài truyền hình. Họ bắt đầu một chuyện tình đẹp, và trở thành vợ chồng năm 1983. Trước khi lập gia đình với Bảo Yến, nhạc sĩ Quốc Dũng từng trải qua cuộc hôn nhân 6 năm với người vợ đầu.
Thập niên 1990, nhạc sĩ Quốc Dũng cũng có nhiều sáng tác nhạc trẻ ăn khách, tiêu biểu là Người Về Từ Lòng Đất, Cho Em Ngày Nắng Xanh, 9 Con Số 1 Linh Hồn, Chợt Như Năm 18…
Năm 2013, nhạc sĩ Quốc Dũng từng bị tai nạn giao thông nguy kịch khiến sau đó sức khỏe ông dần suy giảm.
Đông Kha
